Wil technologie bijdragen aan het langer thuis blijven wonen van ouderen dan is maatwerk nodig. Dat concludeert Sebastiaan Peek in zijn proefschrift Understanding technology acceptance by older adults who are aging in place.

Tegenwoordig wordt veel verwacht van technologie om ouderen te helpen bij het langer zelfstandig wonen. Denk aan allerlei soorten zorgtechnologie, zoals een sensor die alarm slaat wanneer iemand valt, maar ook aan huishoudelijke of ict-apparaten die belangrijk zijn bij het zelfstandig kunnen wonen. Peek vroeg zich af wat ervoor zorgt dat een oudere technologie in huis neemt en die ook daadwerkelijk gebruikt.

Samen met collega´s keek hij bij ouderen, soms letterlijk, in de keuken. Wanneer kwam er een bepaalde technologie in huis, hoe verliep de introductie, werd die ook gebruikt, traden er schommelingen op in het gebruik? Bij ruim vijftig zelfstandig wonende ouderen vergaarde hij kennis over de factoren die een rol spelen bij technologiegebruik. In modellen zette hij die factoren, dynamisch in de tijd, op een rij. Van eigen vaardigheden en behoeften, mate van bereidheid en zelfstandigheid, de fysieke omgeving, aanwezigheid van sociale netwerken (mantelzorgers, ouders, kleinkinderen) tot de individuele gezondheidssituatie.

Uit onderzoek is bijvoorbeeld bekend dat het zogenaamde halsalarm in de helft van de gevallen niet wordt gedragen. Dat komt, leerde Peek, omdat halsalarmen op een standaard manier aan ouderen worden aangeboden. Je zou veel beter moeten kijken naar welke oudere wat op welk moment in zijn of haar leven nodig heeft. Als meer aandacht wordt besteed aan deze verschillen kan zorgtechnologie veel effectiever, op maat en minder verspillend ingezet worden. Net als alle zorg vereist zorgtechnologie aandacht. Beleid zou erop gericht moeten zijn technologie op het juiste moment aan te bieden en duurzaam te ondersteunen, concludeert Peek.

Verrassend bleek soms de rol van kleinkinderen te zijn. Ouderen krijgen soms spelenderwijs een nieuwe technologie onder de knie, doordat ze bijvoorbeeld opdrachtjes van hen krijgen. “’Opa, wil je foto’s maken op je tablet? Dan kom ik volgende week even checken.’ Kleinkinderen kunnen zo bijdragen aan technologie-acceptatie en -ondersteuning.

S. Peek, Understanding technology acceptance by older adults who are aging in place, Proefschrift Tilburg University, 2017.

Relevant? Zonder donaties kan dit bulletin niet bestaan. Maak € 25 over op rek. IBAN NL 35 INGB 0678 0553 86 t.n.v. Stichting NAPC, Groesbeek. Dank!