Holos bulletin
Aspecten van levenseinde
‘De Dood’ is een boek waarin journaliste Elke Veldkamp door middel van interviews diverse aspecten van het doodgaan en doodzijn beschrijft. Vijftien deskundigen op onder andere filosofisch, antropologisch, palliatief, historisch terrein komen aan bod. Ook de rouwtherapeut, de psychiater, forensisch arts en moleculair epidemioloog passeren.
Het is een veelheid aan invalshoeken met het oog op doodgaan. Soms verrassend, soms roept het om kritiek.
Een greep uit de hoofdstukken:
De hoogleraar moleculaire epidemiologie doet onderzoek naar de levensduur, de psychiater wijdt uit over de drang tot suïcide, de hoogleraar palliatieve zorg neemt je mee naar het hospice.
Het boek leest goed en dwingt je nog eens na te denken over zaken als waarom doen we zo weinig obducties in Nederland, of bestaan bijna dood ervaringen nou wel. Waarom laten mensen zich begraven op een natuurterrein. De funeraire cultuur van vier eeuwen is uiterst boeiend. Tenslotte, waarom leggen we de stervende mens op zijn rug, terwijl sterven op je favoriete zijde het comfortabelst is?
JF
Uitg. Wereldbibliotheek, Amsterdam 2017, 208 pag. Prijs: € 19,99
Ken jezelf
Psychotherapeut Martin van Kalmthout heeft een sterke existentieel geïnspireerde achtergrond. In ‘Oog in oog met jezelf’ snijdt hij thema’s aan als eenzaamheid en zinloosheid.
In deel 1 van het boek wordt de lezer gestimuleerd na te denken over de eigen psyche. Hoe het eigen leven vorm te geven, komt in deel 2 aan bod. In een bondige stijl worden thema’s als verbondenheid, echtheid, liefde, vrijheid en zin besproken. De auteur kiest daarbij voor de ‘je-vorm’, waardoor de lezer sneller wordt aangesproken, daarmee rechtdoend aan de opdracht die psychologie en filosofie ons van oudsher stellen: jezelf kennen. Als het om zingeving gaat, ontbreekt het in het medisch jargon aan woorden en concrete invulling. De voorbeelden van Van Kalmthout werken persoonlijk en beroepsmatig verrijkend voor ons gesprek met cliënt/patiënt. Mogelijk ook geschikt om uit te lenen aan gesprekspartners.
JS
Uitg. Synthese, Waarbeke 2017, 160 pag. Prijs: € 19,95
Euthanasievraag in de participatiesamenleving
Is het een moreel probleem als kiezen voor levensbeëindiging onder 70-plussers een vanzelfsprekendheid zou worden? Vraag van Margo Trappenburg in een indringend artikel in het Tijdschrift voor Gezondheidszorg en Ethiek (TGE). Nu het kabinet de ‘voltooid leven’ problematiek in de ijskast heeft gezet, hebben ‘burgers en filosofen’ vier jaar de tijd om een antwoord te geven.
Moeten ouderen een wettelijk recht krijgen op hulp bij levensbeëindiging, ook als ze in relatief goede gezondheid zijn? Tijdens de verkiezingscampagne van het afgelopen jaar was er veel over te doen. Trappenburg, bijzonder hoogleraar Grondslagen van het Maatschappelijk Werk aan de Universiteit voor Humanistiek, houdt de kwestie tegen het licht van de overgang van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving. Een wettelijk aanbod zal een nieuwe vraag scheppen, denkt ze. Naarmate we afscheid nemen van de verzorgingsstaat zal de vraag naar hulp bij zelfdoding op hogere leeftijd groter worden. Ouderen zullen gaan vragen om hulp bij zelfdoding om altruïstische redenen (‘Ik wil mijn kinderen niet tot last zijn’).
BU
TGE, jrg. 27, nr. 4, 2017
Goede raad bij zorg ouderen
‘Het belangrijkst bij het zorgen voor ouderen is dat je om ze geeft en ze actief houdt.’ Openingszin van een aardige site op WikiHow, waar zowel professionals als mantelzorgers die geen probleem met Engels hebben hun voordeel mee kunnen. Goede raad voor zorg op zowel fysiek als mentaal gebied. Een apart blok is gewijd aan het omgaan met verzet. Ten slotte is er een QA-rubriek. De illustraties zijn wel erg jaren vijftig.
BU