Door vergrijzing en betere behandeling neemt het aantal patiënten met kanker in de chronische fase toe. Om de druk op de tweedelijnszorg die daarvan het gevolg is te verlichten zouden huisartsen een deel van de chronische kankerzorg kunnen overnemen. Nu zijn ze nog vooral betrokken bij zorg vóór de diagnose en in de terminale fase. In de praktijk zien huisartsen al veel chronische kankerpatiënten periodiek in het kader van zorgprogramma’s voor andere chronische ziekten. Bovendien passen de generalistische blik, persoonsgerichte benadering en toegankelijkheid van de huisarts goed bij de zorgbehoefte van deze patiënten.

Vraag is wat zo’n taakuitbreiding voor de werklast van huisartsen betekent. Om daar een antwoord op te krijgen plozen onderzoekers de database van het Netwerk Academische Huisartsenpraktijken Nijmegen over de periode 2008-2012 na op patiënten met de diagnose ‘kanker’. Uitkomst: huisartsen hebben gemiddeld 32 chronische kankerpatiënten per duizend patiënten in hun praktijk. Doordat bij 57% de diagnose al meer dan vijf jaar geleden is gesteld en 35% al is opgenomen in een zorgprogramma voor een andere chronische ziekte is de belasting beperkt. Bij een gemiddelde duur van twintig minuten per controleconsult en een controlefrequentie zoals die in tweedelijnsprotocollen is vastgelegd, zal de extra consulttijd voor de huisarts per duizend ingeschreven patiënten negentien uur bedragen.

De onderzoekers concluderen dan ook dat extra tijdsinvestering geen belemmering mag zijn. Zij pleiten voor een apart zorgprogramma volgens een ‘shared care’-model. Daarin geeft de specialist na afronding van de primaire behandeling de zorg weer grotendeels terug aan de huisarts. Hoekstenen van dit model zijn goede afspraken over behandeling en monitoring, periodieke evaluatie door de huisarts, goede communicatiekanalen tussen huisarts en specialist en beschikbaarheid van de specialist voor vragen, consultaties en (mede)behandeling.

Een deel van de nazorg kan eventueel worden overgenomen door een gespecialiseerde verpleegkundige. Uit onderzoek blijkt namelijk dat die zorg even goed is en patiënten net zo tevreden zijn.

C. van Dipten et al, Eerstelijnszorg voor chronische kankerpatiënten. Huisarts Wet 2016;59(12)538-41.